Wyprawy rowerowe

Okolice Chełmna

Bydgoszcz Fordon - ul. Fordońska - most przez Wisłę - Strzyżawa - Ostromecko - Janowo - Dąbrowa Chełmińska - Otowice - Unisław - Gołoty - Stablewice - Bajerze - Kijewo Królewskie - Kiełp - Starogród - Brzozowo - Chełmno - Starogród Dolny - Bieńkówka - Kokocko - Czarże - Nowy Dwór - Ostromecko - Bydgoszcz Fordon

19.10.2011

dyst.= 80 km

Położony na prawym brzegu Wisły i w centralnej części województwa kujawsko-pomorskiego powiat chełmiński, zajmuje obszar 527 km2, który zamieszkuje 51 456 osób. Swoim zasięgiem obejmuje miasto Chełmno oraz sześć gmin wiejskich: Chełmno, Kijewo Królewskie, Lisewo, Papowo Biskupie, Stolno i Unisław, a sąsiaduje z powiatami: toruńskim, bydgoskim, świeckim, grudziądzkim i wąbrzeskim.

Zarówno Chełmno, jak i gminy wiejskie powiatu, obfitują w liczne osobliwości przyrodnicze oraz cenne obiekty kulturowe, będące pozostałością wielowiekowej, bogatej historii ziemi chełmińskiej. Największym i najważniejszym centrum turystycznym powiatu jest jego stolica – Chełmno. Malowniczo położone na skarpie wiślanej, do dnia dzisiejszego zachowało wiele elementów średniowiecznego układu urbanistycznego. Szczególną uwagę turystów przyciąga perła architektury, czyli gotycko-renesansowy ratusz, dobrze zachowane mury obronne oraz sześć gotyckich kościołów.

Ziemia chełmińska, od stuleci urzekała odwiedzające ją osobistości, podróżników, i urzeka niezmiennie przyjeżdżających dzisiaj coraz liczniej turystów. Podążającemu w XIX wieku „ku dziewięcio-pagórkowemu Chełmnu", śląskiemu podróżnikowi, poecie i działaczowi narodowemu, ks. Konstantemu Damrotowi, „okolica chełmińska" jawiła się „jakby oaza śród rozległych tłustych błoni, gdzie zmęczone oko znów na stromych stekach oprzeć się mogło, a wyobraźnia pohasać po malowniczych urwiskach i ciemnych jarach, sterczących wysoko nad chyżą Wisłą".

Pobudzając dalej wyobraźnię czytelnika ks. Damrot pisze: „Dodajże do tego tysiąc letnie niemal dzieje tego grodu i tych stron, zaludnij je sobie postaciami książąt pomorskich i królów polskich, komturów niemieckich i naszych biskupów, profesorów akademii i licznych zakonników, ożyw je brzękiem oręża i hukiem armat, odgłosem wymowy szlacheckiej i pobożnych pieśni kapłańskich lub wesołych piosnek swobodnej gawiedzi miejskiej i wiejskiej, – a zrozumiesz z jakim biciem serca, z jaką chciwością źrenicy witaliśmy wyrastające przed nami wieże i szczyty tego prastarego, arcysłowiańskiego grodu! Zaprawdę, rzadko kiedy przedstawiało mi się jakie-bądź miejsce w tak czarownem świetle uroku, ale bo też rzadko która inna miejscowość może się poszczycić tak cudnym widokiem położenia i przyrody nadobnej;…"

Zapamiętany w „listach z podróży" krajobraz chełmiński, a także inne, wyjątkowe walory prastarej ziemi chełmińskiej, zostały dostrzeżone również przez obecnych miłośników podróży.

Wyszukiwarka

Trasa

Wyjeżdżam z Fordonu. Dalej do mostu przez Wisłę i prosto do wsi Strzyżawa, gdzie skręcam w lewo na szosę do Unisławia. Na skrzyżowaniu zbaczam na ścieżkę po lewej stronie; prowadzi ona ostrym podjazdem do Zespołu Parkowego w Ostromecku. Jedę prosto parkowymi alejkami. Mijam pałace, bramą wydostaje się na drogę przy zabytkowym kościele. Przecinam niewielki park po skosie i skręcamy na główną drogę. Za znakiem oznajmującym koniec terenu zabudowanego, kieruję się w lewo do lasku. Jedziemy pomiędzy krzewami w stronę Lasu Mariańskiego, na ścieżkach przy zboczach Doliny Wisły pokonujemy serie podjazdów i zjazdów. Przenosimy rower przez strumyk i jedziemy dalej.

Ostrym zjazdem docieramy do asfaltowej drogi. Skręcamy w stronę Mozgowiny, a potem wjeżdżamy w zjazd w prawą stronę. Pokonujemy długi podjazd do Reptowa. Jedziemy polną drogą, krótki odcinek lasem, później przy ogrodzonych uprawach leśnych. Docieramy do Janowa i zakręcamy na odcinek 3,4 km gładkiej szosy. Przy leśnych ogrodzeniach skręcamy w lewo na zarośniętą drogę. Dojeżdżamy do szosy na Czarże, chwilę nią jedziemy i znowu odbijamy w las. Przed torami kolejowymi skręcamy w lewo do zabudowań w Gapich Górach. Tam kierujemy się w lewo, skrajem pól. Zbaczamy w prawo na bezdroże. Jedziemy powoli wśród drzew. Skrajem lasu, a następnie ścieżką dobijamy do asfaltowej drogi, przecinamy tory kolejowe i dojeżdżamy do granicy Nadwiślańskiego Parku Krajobrazowego. Tam zbaczamy w stronę Unisławia, do którego prowadzi szosa.

Stary pałac w Ostromecku.

W drodze do Mozgowiny.

Rozlewisko w Mozgowinie.

Widok na pradolinę Wisły.

Droga do Janowa.

W Gzinie.

Staw w Gzinie.

Park w Unisławiu.

Kamienica w Unisławiu

Kościół pw. św. Bartłomieja w Unisławiu.

Pierwotna część zbudowana jest z kamienia polnego (XIII w.). W jego wnętrzu znajduje się granitowa kropielnica z II poł. XIII w. oraz barokowa chrzcielnica z XVIII w. Na szczególną uwagę turysty zasługuje barokowy ołtarz główny z bogatą dekoracją oraz dwa ołtarze boczne zbudowane w 1904 r., zawierające elementy z przełomu XVII/XVIII w.

Widok z terenu obok cmentarza w Unisławiu.

Budynki nieczynnej cukrowni w Unisławiu.

Budynek Ochotniczej Straży pożarnej w Kijewie Królewskim

Park w Dorposzu Królewskim

Ścieżka wzdłuż Wzgórza Płutowskiego.

Fragment Zbocza Płutowskiego.

Droga wzdłuż Zbocza Płutowskiego w kierunku na Kiełp tzw. Parów Kiełpiński.

Widok ze stanowiska Paralotniowego.

Widok z Góry Zamkowej w Starogrodzie.

Kościół pw. św. Barbary z XVIII w. w Starogrodzie.

Dąb Pamięci w Starogrodzie

W Kałdusie.

Widok na Świecie z Góry św. Wawrzyńca.

Widok na pradolinę Wisły z Góry św. Wawrzyńca.

Przesmyk na j. Starogrodzkim.

Urządzenie hydrotechniczne na j. Starogrodzkim.

W Rezerwacie Ostrów Panieński.

Panorama Chełmna.

Kościół pw. św. Ducha w Chełmnie.

Zachowane obwarowania miejskie w Chełmnie. Baszta Panieńska (al. 3 Maja).

Zachowane niemal w pełnym obwodzie mury miejskie - długości 2270 m, których przebieg uwarunkowany został obrysem platformy, na której położone zostało miasto. Ceglane mury obronne wzniesiono od połowy XIII wieku do połowy XIV wieku w miejscu pierwotnych umocnień drewniano-ziemnych. W XIV-XVI wieku podwyższane i uzupełniane m.in. w 1563 roku nadaniem Zygmunta Augusta oraz po wojnach szwedzkich w 1678 roku. W II poł. XIX dla ułatwienia komunikacji miejskiej rozebrano 2 odcinki murów i 5 bram. Pod koniec XIX w. przeprowadzono również ich konserwację. W murach znajdowało się 25 lub 27 baszt, z których 17 zachowało się w pełni 6 we fragmentach.

Brama Grudziądzka (zwana dawniej Grubińską) w Chełmnie.

Kamienice przy rynku w Chełmnie.

Kościół pw. św. Jakuba Starszego i św. Mikołaja (pofranciszkański) w Chełmnie.

Gotycko - renesansowy Ratusz w Chełmnie.

Jeden z najpiękniejszych obiektów sztuki renesansowej w Polsce. Stanowił główny obiekt średniowiecznego rynku. Został wzniesiony w latach 1567-1572 w miejscu wcześniejszego ratusza zbudowanego w stylu gotyckim około 1298 roku. Wieżę wybudowano w latach 1584-1596, a barokowy hełm wykonany przez Krzysztofa Wagnera z Gdańska, pochodzi z 1721 roku.

Budynek poczty w Chełmnie.

Jezioro Starogrodzkie.

Widok na Wzgórze Zamkowe w Starogrodzie.

Kapliczka św. Barbary w Starogrodzie.

Nad Wisłą w Bieńkówce.

Obok wału przeciwpowodziowego.

Klucz ptaków nad Wisłą.

Przypory planowanego mostu na Wiśle.

Podsumowania

• Data wycieczki - 19 października 2011 roku
• Trasa wycieczki - Bydgoszcz Fordon - ul. Fordońska - most przez Wisłę - Strzyżawa - Ostromecko - Janowo - Dąbrowa Chełmińska - Otowice - Unisław - Gołoty - Stablewice - Bajerze - Kijewo Królewskie - Kiełp - Starogród - Brzozowo - Chełmno - Starogród Dolny - Bieńkówka - Kokocko - Czarże - Nowy Dwór - Ostromecko - Bydgoszcz Fordon
• Przejechanych kilometrów - 80 km

ks. Grzegorz Kortas

---

---