Wyprawy rowerowe

Pomniki w Bydgoszczy - wycieczka rowerowa

23.11.2011

dyst.= 60 km

Moja autorska wycieczka śladem Pomników w Bydgoszczy zachęca do zwiedzenia sporej części Bydgoszczy. Jest to pewna propozycja. Wyruszałem ze Szwederowa, ale można zacząć w dowolnym miejscu trasy. Nie dojechałem do Jachcic i Smukały, a także do Doliny Śmierci, ponieważ jesienny dzień był zbyt krótki, a do przejechania zostałoby jeszcze ok. 20 km. To mnie natchnęło do jeszcze dwóch innych wycieczek, które nazwałem Szlakiem Jana Pawła II w Bydgoszczy i do Doliny Śmierci do obejrzenia na tej stronie. Trasę można dowolnie modyfikować.

Wyszukiwarka

Maria Konopnicka

Pomnik znajduje się przy ul. Marii Konopnickiej 26, odsłonięty 25 września 1993, twórcą jest Krystyna Panek.

Krzyż - pamiątka Roku Odkupienia 1934-1945

Zburzony przez hitlerowców w 1939 r. Odbudowano go w sierpniu w 1992 r. w dowód wdzięczności za odzyskaną niepodległość.

Tablica upamiętniająca spalenie zagłuszarki

Upamiętnia spalenie zagłuszarki audycji Wolna Europa przez społeczeństwo Bydgoszczy 18 listopada 1956 r. Znajduje się na wzgórzu Henryka Dąbrowskiego.

Obelisk gen. Henryka Dąbrowskiego

Głaz poświęcony Janowi Henrykowi Dąbrowskiemu. Generał z tego miejsca dowodził Wojskiem Polskim w walce z Prusakami. Park Henryka Dąbrowskiego od ul. Stromej po schodach lub od ul. Filareckiej.

Pomnik Poległych Lotników Ziemi Bydgoskiej

Odsłonięty został w 1980 roku z inicjatywy Bydgoskiego Klubu Seniorów Lotnictwa.

Pomnik 16 Pułku Ułanów Wielkopolskich

Znajduje się na Błoniu, na Skwerze 16 Pułku Ułanów Wielkopolskich.

Najświętsze Serce Pana Jezusa

Pomnik który stanowił wotum wdzięczności za wyzwolenie i uzyskaną w 1920 roku niepodległość. Pomnik ma 2,35 m i góruje nad Placem Poznańskim dzięki czterometrowemu cokołowi. Zrekonstruowany i ustawiony 9 czerwca 2010 r. przy ul. Seminaryjnej.

Najświętsza Maria Panna Niepokalane Poczęcie

Na placu przed kościołem Świętej Trójcy.

Leon Barciszewski

Pomnik upamiętniający postać prezydenta miasta od roku 1932, zamordowanego przez Niemców 11 listopada 1939r. Odsłonięty 11.XI.1989r. (skwer przy ul. Mostowej). W grudniu 2008 r. pomnik przeniesiono na Wełniany Rynek.

Król Kazimierz Wielki

Rzeźba przedstawia króla Kazimierza Wielkiego w zbroi siedzącego na koniu. Król w prawej ręce trzyma berło, a w lewej zwój, który wyobraża akt lokacyjny Bydgoszczy. Twarz monarchy, wzorowana na portrecie Jana Matejki. Figura wykonana z brązu stoi na granitowym cokole o wadze 20 ton. Wymiary pomnika wynoszą: 5 m wysokości i 7 m długości.

Łącznie z cokołem monument ma 7 m wysokości. Rzeźba waży 3 tony i została przewieziona z pracowni odlewniczej do Bydgoszczy przy pomocy wojska. Na cokole umieszczono tablicę pamiątkową z napisem: Kazimierz III Wielki król Polski 1333-1370. Założyciel miasta Bydgoszczy 13 IV 1346.

Krzyż obok więzienia na Wałach Jagiellońskich

Upamiętniający ofiary tortur i morderstw niemieckich, bolszewickich i rodzimych oprawców UB.

Pomnik 18 południka

Przez obszar Wyspy Młyńskiej przebiega 18. południk, co zostało upamiętnione niewielkim pomnikiem, stojącym przed Białym Spichrzem.

Obelisk upamiętniający 1000 lat Metropolii Gnieźnieńskiej

Obelisk znajduje się obok katedry.

Obelisk postawiony w hołdzie adwokatom bydgoskim ofiarom II wojny światowej

Obelisk znajduje się obok katedry.

Św. Jan Nepomucen

Nepomuk położony jest w pobliżu katedry. Jest jedną z najstarszych wolno stojących rzeźb św. Jana Nepomucena w północnej Polsce. Prawdopodobnie z 1729 r.

Pomnik Walki i Męczeństwa Ziemi Bydgoskiej

Inskrypcja na jednej z jego tablic brzmi: Pomnikiem Walki i Męczeństwa uczczono pamięć obywateli polskich z Kujaw, Pomorza i Ziemi Chełmińskiej, poległych i zamordowanych w czasie II Wojny Światowej w latach 1939–1945. Ustawiony w miejscu publicznych egzekucji, które miały miejsce we wrześniu 1939 r. w odwecie za „krwawą niedzielę”.

Dzieci bawiące się z gęsią

Fontannę z rzeźbą ustawiono na Starym Rynku przy zachodniej pierzei. Fontanna zwana „Studzienką” została odsłonięta 4 października 1909 r.

Przechodzący przez rzekę

Widok z mostu Jerzego Sulimy-Kamińskiego. Rzeźba autorstwa Jerzego Kędziory została odsłonięta 1 maja 2004 roku, z dniem wejścia Polski do Unii Europejskiej. Pomysł umieszczenia rzeźby nad Brdą pochodzi od wiceprezydenta Bydgoszczy w latach 2003-2005 Macieja Obremskiego. Rzeźba przedstawia młodego mężczyznę z przepaską na biodrach przechodzącego na linie rozpiętej nad rzeką. W jednej ręce trzyma żerdź, w drugiej – strzałę, a na ramieniu niesie rzymskie sandałki – takie same jakie posiada bydgoska „Łuczniczka”. Poniżej liny znajduje się jaskółka.

Figura wykonana jest z kompozytów żywicznych z pyłem mosiężnym. Wysokość figury to 2,2 metry, waga 50 kg. Żerdź ma długość 6m, a lina ponad 100 m. Postać utrzymuje pozycję pionową dzięki temu, że środek masy figury znajduje się pod liną, na której wisi. Twarz „Przechodzącego przez rzekę" ma rysy syna artysty Bartłomieja. Rzeźbę nawiązuje się powszechnie do bydgoskiego posągu „Łuczniczki”. Młody mężczyzna reprezentuje adoratora pięknej „Łuczniczki”, który przenosi strzałę wypuszczoną przez spiżową piękność na drugi brzeg rzeki.

Trzy Gracje

Postawione przy ul. Stary Port, na nabrzeżu Brdy. Przedstawia trzy kobiety, mityczne Gracje, które według mitologii greckiej były boginiami uosabiających rozkwit, świetność i radość. Według mitologii rozgrzewały one ludzkie serca, napełniające radością życia.

Wędrowiec

Rzeźba wędrowca przyglądającego się hotelowi „Pod Orłem”.

Pomnik bydgoskich wydarzeń marcowych 1981 r.

Tak zwana prowokacja bydgoska to pobicie działaczy NSZZ Solidarność podczas sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej, które miało miejsce 19 marca 1981 roku w Bydgoszczy. Było to jedno z najbardziej dramatycznych wydarzeń, jakie miały miejsce w czasie tzw. karnawału Solidarności, czyli w okresie między sierpniem 1980 a wprowadzeniem stanu wojennego w grudniu 1981 r.

Fontanna Potop. Niedźwiedzica.

Fontanna - rzeźba istniejąca w latach 1904-1943 w Bydgoszczy. Od 2006 r. trwa proces rekonstrukcji rzeźby. Odtworzony fragment rzeźby fontanny.

Fontanna Potop. Człowiek walczący z wężem

Odtworzony fragment rzeźby fontanny.

Pomnik Wolności

W 1945 r. na środku placu Wolności stanął pomnik ku czci żołnierzy radzieckich i polskich, wyzwolicieli miasta z hitlerowskiej okupacji. Pomnik przebudowano w 1991 r. umieszczając tablicę o treści: „Civitas Bydgostiensis Libera”. W 1995 r. umieszczono również brązową płaskorzeźbę upamiętniającą wkroczenie wojska polskiego do miasta 20 stycznia 1920 r.

Marian Rejewski

Polski matematyk i kryptolog, który w 1932 roku złamał szyfr Enigmy, najważniejszej maszyny szyfrującej używanej przez hitlerowskie Niemcy. Sukces Rejewskiego i współpracujących z nim kryptologów z Biura Szyfrów, między innymi Henryka Zygalskiego i Jerzego Różyckiego, umożliwił odczytywanie przez Brytyjczyków zaszyfrowanej korespondencji niemieckiej podczas II wojny światowej przyczyniając się do wygrania wojny przez aliantów.

Chrystus Zbawiciel

Kopia dzieła Bertela Thorvaldsena z Kopenhagi na skwerze przed kościołem ewangelicko-augsburskim Zbawiciela. Rzeźba jest jednym z najokazalszych pomników sakralnych w Bydgoszczy.

Abstrakcja Skrzydła morza.

Na Placu Kościuszki.

Łuczniczka

Rzeźba znajduje się w parku Jana Kochanowskiego, naprzeciw Teatru Polskiego. Jest jedną z najstarszych zachowanych rzeźb w mieście, uznawaną także za jedną z najcenniejszych i najpiękniejszych. Postać „Łuczniczki” należy do najbardziej wyrazistych symboli Bydgoszczy. Cztery kopie posągu znajdują się w różnych miastach Niemiec.

Pomnik w hołdzie 50 pomordowanych gimnazjalistów

Znajduje się w Parku im. Jana Kochanowskiego, od strony ulicy Paderewskiego. Poniżej cała seria pomników z Parku im. Jana Kochanowskiego.

Piotr Czajkowski

Ludomir Różycki

Igor Strawiński (lub Strawinski)

Claude Debussy

Antonín Dvořák

Ludwig van Beethoven

Karol Kurpiński

Johann Sebastian Bach

Mikołaj Henryk Górecki

Karol Szymanowski

Henryk Wieniawski

Fryderyk Chopin

Światosław Richter

Andrzej Szwalbe

Andrzej Szwalbe (ur. 30 czerwca 1923 w Warszawie - zm. 11 listopada 2002), organizator życia muzycznego i Honorowy Obywatel Bydgoszczy od roku 1993. Był wieloletnim dyrektorem Filharmonii Pomorskiej i organizatorem życia muzycznego. Funkcję dyrektora bydgoskiej Filharmonii Pomorskiej objął w roku 1951 i piastował ją aż do 1991 r. Doprowadził do budowy gmachu Filharmonii Pomorskiej i salonu BWA. Był inicjatorem rozpoczęcia budowy nowej opery.

Henryk Sienkiewicz

Ignacy Jan Paderewski

Stanisław Moniuszko

Grażyna Bacewicz

Mieczysław Karłowicz

Mikołaj Kopernik

Rzeźba pokonkursowa. Popiersie Mikołaja Kopernika w 1973 r. przeniesione zostało do II LO, a w zamian ustawiono metalową rzeźbę poplenerową przedstawiającą astronoma.

Pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego

Skwer Leszka Białego u zbiegu ul. Staszica i Markwarta.

Pomnik upamiętniający ppor. Leszka Białego oraz żołnierzy zamordowanych 3 marca 1945 w katowni UB przy ul. Markwarta

Pomnik znajduje się na obrzeżu skweru im. ppor. Leszka Białego, przy ul. Markwarta.

Wincenty Witos

Popiersie patrona parku Wincentego Witosa. Polityk, działacz ruchu ludowego, trzykrotny premier.

Pomnik Nieznanego Powstańca Wielkopolskiego

Położony obok grobu Nieznanego Powstańca Wielkopolskiego, urządzonego w okresie międzywojennym i zrekonstruowanego 25 sierpnia 1946 r.

Głaz z tablicą dotyczącą wyzwolenia miasta w 1945 r.

Stare Miasto, Plac Kościeleckich, na skraju alei Kasztanowców, blisko ul. Bernardyńskiej

Rzeźba NSPJ z aniołami

Stare Miasto, Plac Kościeleckich, koło plebanii ojców Jezuitów.

Krzyż Ludzi Solidarnych

Stare Miasto, Plac Kościeleckich, koło wejścia głównego do kościoła ojców Jezuitów.

Obelisk ku czci poległych kolejarzy

Pomordowani kolejarze bydgoscy w okresie okupacji. Skwer przed Dyrekcją Kolei przy ul. Dworcowej.

Pomnik Prymasa Tysiąclecia

Pomnik Prymasa Stefana kardynała Wyszyńskiego obok kościoła pw. Zmartwychwstania Pańskiego.

Pomnik Poległych w Fordonie

Pomordowani mieszkańcy Fordonu w okresie okupacji. Rynek w Starym Fordonie.

Ikar

W latach 1933-1963 mieściła sie tu Szkoła Szybowcowa, w której uprawnienia pilota (szybowcowego) zdobywali młodzi Bydgoszczanie i mieszkańcy regionu. W 1963 roku Szkołę Szybowcową wcielono do Aeroklubu Bydgoskiego. w dniu 5 czerwca 2002 roku został odsłonięty pomnik Pamięci Lotniska Fordon.

Matka Boża Fatimska

Przy parafii Matki Boskiej Królowej Męczenników - Sanktuarium Królowej Męczeników Kalwaria Bydgoska - Golgota XX wieku.

Szkoła Pomnik Jana Pawła II

Collegium Catholicum Bydgostiense Zespół Szkół Katolickich Pomnik Jana Pawła II przy ul. Nowodworskiej. Po śmierci Jana Pawła II zdecydowano, że w Bydgoszczy nie powstanie tradycyjny pomnik zmarłego papieża. Zamiast tego, m.in. ze składek mieszkańców miasta, zbudowano szkołę - pomnik Jana Pawła II. W nowoczesnym budynku, postawionym na działce podarowanej przez miasto, ulokowano rozproszone wcześniej w różnych częściach miasta szkoły katolickie: podstawową, gimnazjum i liceum.

Matka Boża Niepokalanie Poczęta

Figura przy Sanktuarium Nowych Męczenników została odsłonięta 3 maja 1986 r. w miejscu, skąd ks. Jerzy Popiełuszko wyruszył w ostatnią podróż.

Szaniec Walki i Męczeństwa

Pierwotnie ustawiony na Starym Rynku, od 2008 r. na placu przed Sanktuarium Nowych Męczenników na Wyżynach. Upamiętnia pomordowanych z Bydgoszczy i regionu wskutek terroru hitlerowskiego i stalinowskiego. Są tablice z brązu oraz kamienie z piaskowca ustawione w formie szańca.

Pomniki upamiętniające znanych i nieznanych męczenników Sybiru, Katynia i innych miejsc kaźni

Ks. Jerzy Popiełuszko

Jeden z pierwszych, jakie wystawiono w Polsce. Na placu przed Sanktuarium Nowych Męczenników na Wyżynach.

Jan Paweł II

Jedyny, jak dotychczas, pomnik papieża w Bydgoszczy znajdujący się obok kościoła pw. Opatrzności Bożej.

Obelisk ku czci poległych na Jachcicach

Pomordowani mieszkańcy Jachcic w okresie okupacji.

Tablica upamiętniającą bydgoszczan służących w Wojsku Polskim i funkcjonariuszy państwowych II RP, jeńców zamordowanych przez Sowietów w Katyniu

Na pierwszym w Polsce skwerze ks. prał. Zdzisława Peszkowskiego.

Pomnik wioseł

Postawiony ku czci Jana Pawła II w Smukale. Pomnik-kajak upamiętniający spływy Karola Wojtyły. Z jego wnętrza wychodzą dwa wiosła, na których widnieją napisy: „Tutaj w Smukale w 1953 i w 1966 roku uczestniczył w spływach kajakowych rzeką Brdą ks. Karol Wojtyła, w latach 1978-2005 Papież Jan Paweł II”. „W dziesiątą rocznicę pobytu Ojca Świętego Jana Pawła II w Bydgoszczy. Bydgoszczanie ze stowarzyszeń: Represjonowanych w PRL „Przymierze” oraz przyjaciół szkoły Jana Pawła II”.

Dolina Śmierci

Wejście do Doliny Śmierci. W dniu 31 sierpnia 1975 r., na wzgórzu nad „Doliną Śmierci” odsłonięto pomnik poświęcony zamordowanym w tym miejscu mieszkańcom Bydgoszczy. Pomnik jest otoczony licznymi tablicami z nazwiskami osób, które straciły tam życie. Widnieje też na nim inskrypcja: „Fordońska Dolina śmierci. Miejsce straceń 1200 obywateli polskich. 12 października – 11 listopada 1939”. Pomnik wraz z doliną stanowi kompleks martyrologiczny, w który wkomponowano alejki, rzeźby, symboliczne groby i tablice pamiątkowe.

Odbywają się tam coroczne uroczystości patriotyczne i religijne, apele poległych, Drogi Krzyżowe, procesje oraz misteria Męki Pańskiej. Po wizycie papieża Jana Pawła II w Bydgoszczy (1999) i jego apelu o „upamiętnienie męczenników naszych czasów", powstał pomysł budowy w „Dolinie Śmierci" stacji „Drogi Krzyżowej – Golgoty XX wieku". Pierwszą stację poświęcono w 2004, ostatnia została ukończona w 2009. Uwieńczeniem starań o wyeksponowanie tego miejsca, było podniesienie 7 października 2008 przez ordynariusza diecezji bydgoskiej biskupa Jana Tyrawę pobliskiego kościoła wraz z Drogą Krzyżową do godności Sanktuarium Królowej Męczenników, Kalwarii Bydgoskiej - Golgoty XX wieku.

Pomnik poległych w Dolinie Śmierci

Jego kompozycja stylizuje złamane kłosy zboża na wysokich kolumnach jak wyciągnięte ku niebu ręce męczenników. Pomnik jest otoczony licznymi tablicami z nazwiskami osób, które tu straciły życie. Na nim też widnieje informacja: Fordońska Dolina śmierci. Miejsce straceń 1200 obywateli polskich. 12 października – 11 listopada 1939.

Brama do Nieba

Główny monument Kalwarii Bydgoskiej – stacja XII (śmierć na Krzyżu). Ma on charakter wysokiej ściany zbudowanej z 716 modułów greckich krzyży o wysokości 12 m i długości 24 m, zwieńczonej wizerunkami polskich orłów. Ściana nawiązuje do Ściany Płaczu w Jerozolimie, a jej najważniejszym elementem jest wizerunek Chrystusa Zwycięskiego w ażurowym krzyżu otoczonym przez mniejsze, symbolizujące męczenników z Doliny Śmierci.

Całość kompozycji stanowi rodzaj „bramy do nieba" i jest połączeniem dwóch symboli: cierpienia i zbawienia (krzyża i muru). Płaszczyzna muru jest otwarta, tak aby nowe krzyże mogły wciąż się dołączać, budując mur w nieskończoność. Przez mur można przejść i zobaczyć panoramę Fordonu, co stanowi symbol przekroczenia przeszłości, która dała fundament pod teraźniejszość.

Podsumowanie

• Data wycieczki - 23 listopada 2011 roku
• Przejechanych kilometrów - 60 km

ks. Grzegorz Kortas

---

---